TARIMSAL PERLİT

Perlit, temiz, kullanımı kolay ve çevre dostudur. Bitkilerinizden en iyi şekilde yararlanma, onları besleme ve onlara sağlıklı ve güçlü bir şekilde büyümek için birçok avantaj sunan, süper hafif bir saksı ortamıdır. Perlitin iyi su tutulmasını sağlarken mükemmel havalandırma ve drenaj sağlar.
Beyaz bir volkanik kaya olan perlit sterildir ve serbest dolaşıma izin verir. Tekrarkullanılabilir olmasından ötürü ekonomiktir.

AVANTAJLARI

Perlitin aşağıdaki özellikleri sağlayan belirli özelliklere sahip olması nedeniyle, bir toprak bakım maddesi olarak kullanılmak için mükemmel bir malzeme olduğu kanıtlanmıştır:

• Büyüyen ortamda gelişmiş ideal hava-su ilişkisi nedeniyle zemin yapısı iyileştirilir.
• Toprağın hava tutma kapasitesi arttırılır ve yeterli drenaj sağlanır.
• Aşırı sulama ve alt sulama kayıpları, parçacık nüfuz etmeden suda 3 veya 4 kat koruyan parçacık yüzey yapısına bağlı olarak azaltılır.
• Fazla su tahliye olacak.
• Zemin yüzeyinin kırılması ve kabuklanması azaltılır veya engellenir.
• Zemin sıkışması engellenir.
• Kök sisteminin daha eşit dağılımı, büyüyen tüm medyada mümkün hale gelir.
• Kullanımı kolaydır, sterilizasyon gerektirmez ve tutarlı perlite bağlı olarak karışımlar doğru bir şekilde kopyalanabilir
• %90’ın üzerindeki toplam gözenekliliği ve %60 dolayındaki havalanma gözenekliliği sayesinde toprağın havalanmasını sağlar, drenajını düzenler, infiltrasyonu arttırır, buharlaşmayı azaltır.
• İnorganik olması sebebiyle yabancı ot tohumu ve hastalık taşımaz.
• Çözünebilir iyonların yok denecek kadar az olması nedeniyle tuzluluk ve alkalilik yönünden herhangi bir sorun yaratmaz, Nötr (pH=6,5–7,5) oluşu ve düşük kimyasal tamponluğu ile ortam pH’ ı kolayca düzenlemektedir.
• Isı iletkenliği düşük olduğundan, bitkinin günlük sıcaklık değişimlerinden zarar görmesini en aza indirger.
• Sterilizasyondan sonra yapısının bozulmaması, uzun süre kullanımını sağlar.

KULLANIM ALANLARI

ÇİMLENDİRME VE FİDE YETİŞTİRME

Sebze ve çiçek tohumlarının çimlendirilmesi için çok elverişli bir ortamdır. Bu amaçla hazırlanan ortama nemli perlit doldurularak iyice ıslatılır. Tohumlar biraz daha derine ekilir. Tohum ekim yerlerinde fideler kotiledon yaprakları tam açılıp yere paralel bir görünüm alıncaya kadar tutulur. Bu dönemde tohum kendi bünyesindeki besini kullandığından dışarıdan bir besin maddesi ilavesine gerek yoktur. Fideler bu görünümünde iken şaşırtılmasına özen gösterilir. Zira bu dönemden sonra kazık olan kökte saçaklanmalar başlar. Şaşırtmada gecikme söküm sırasında kök kaybına neden olur. Sökülen fideler genellikle plastik torbalara şaşırtılır. Plastik torbalar 1:1 oranında Perlit-Torf karışımından hazırlanan bir harçla doldurulabildiği gibi, yalnızca perlit ile de doldurulabilir.

Perlit-Torf karışımının 1 m3’üne, torbalara konulmadan önce 600 gr. P2O5, 400 gr. K2O, 300 gr. N, 100 gr, Mg ilave edilir. Saf perlitli torbalardaki fidelerin ise, besin eriyiği ile sulanması koşulu vardır.
Bu uygulama genellikle sera üretimine yönelik fide yetiştirmek için önerilmektedir.
Perlitin çimenlendirme ortamı olarak en büyük üstünlüğü fidelerin şaşırtma sırasında hiç zedelenmeden çıkartılması ile kök kaybının olmamasından kaynaklanır. Steril olması ve özelliğini koruması ile yıllarca kullanımı mümkündür.

KÖKLENDİRME ORTAMI

Perlit gerek tek başına gerek ise diğer harç materyalleri ile karıştırılarak çiçek, sebze ve meyve çeliklerinin köklendirilmesinde başarıyla kullanılır.
* Katlamanın yapıldığı kasalar yalnızca perlit ile doldurulmuş ise öncelikle perlitin nemlendirilmesi ve sürgünlerin nemli perlite sokulmaları, sürekli olarak da perlitin nemli tutulması bu amaç için yeterlidir.
* Köklendirme ortamı olarak perlit, bir organik madde ile 1:1 ‘den 9:1 ‘ e değin oranlarda karıştırılabilir.
– Ortamda toprağın da bulunması isteniyor ise 5 ölçek perlit, 1 ölçek organik materyal ve bir ölçek de sterilize edilmiş orta bünyeli toprak karışımı tavsiye edilir.
– Katlama ortamının sürekli ve düzenli sulanması, ortamın sıcak ve nemli olması büyük önem taşır.
– Köklendirme ortamı olarak kullanılacak perlitin iri taneli olması ile daha sağlıklı kök elde edilir.
– Perlit ile harika bir köklendirme ortamı elde edilmesinin yanısıra, domates ve hıyar sürgünlerinden elde edilen fideler ile üretim yapılmasıyla çok pahalı olan sebze tohumlarını almaktan bir dönem için de olsa kaçınılarak büyük karlılık sağlamak mümkündür.

YETİŞTİRME ORTAMI

Topraklı kültürde toprağın gereksinimine göre toprak düzenleyici olarak veya su kayıplarını azaltıcı olarak kullanılır. İyi bir toprak düzenleyicide; yarayışlı su kapasitesi yüksek, baz değişimi ve ısı kapasitesi fazla, tuz miktarı ve ısı geçirgenliği düşük olma koşulları aranır. Bunların tümü perlitte bulunan özelliklerdir.
* Perlit, ağır ve yapışkan topraklara karıştırıldığında drenaj ve havalanma özelliklerinden dolayı kaymak tabakası oluşmasını, çatlama, göllenme, şişme ve büzülmeyi engeller.
* Toprak düzenleyici olarak seralarda kullanılan Perlit toprağa kaba bir yapı kazandırdığı gibi toprağın su tutma gücünü ve besin maddelerinin yarayışlılığınıda arttırmaktadır.

Giderek yorulan sera topraklarında karşılaşılan sorunları gidermek için son yıllarda topraksız tarım uygulamaları başlamıştır. Pek çok dış ülkede % 95 ‘lere varan oranlarda topraksız tarım uygulamaları görülmektedir. Bu uygulamalarda perlit tek başına kullanılabildiği gibi torf, kum, ağaç kabuğu gibi diğer harçlar ile de karıştırılabilmektedir.

* Topraksız kültürde perlitli harç, sera toprağı üzerine serilen siyah bir plastik örtü üzerine 10–15 cm. kalınlıkta yayılmakta ve fideler belli aralıklar ile bu yayılan tabaka üzerine dikilmektedir. Dikimi yapılan bitkilerin su ve besin maddesi gereksinimleri besin eriyikleri ile yapılan sulamalar ile karşılanmaktadır.
* Diğer bir uygulama bitkileri; perlitli karışımla doldurulmuş 5–10 litre hacimli torbalarda yetiştirmektir. Bu yetiştirme şekli de çok kolaydır. Zira üretim; bu torbaları yine toprakla üzerine yayılmış siyah plastik örtüler üzerine belli aralıklarla sıralamak ve bitkilerin besin eriyikleriyle su ve besin madde gereksinimlerini karşılamaktan ibarettir.
Topraksız kültürün üstünlükleri:
* Besin maddelerinin ve suyun dozu daha iyi ayarlanabilmektedir.
* Topraklı tarımda önemli olan ekim nöbeti önemsiz hale gelir.
* Toprak kökenli hastalık ve zararlılar ile yabancı otlardan kaynaklanan sorunlar büyük ölçüde azaltılabilir.
* Sızma ve buharlaşma kayıpları azaltılabildiği gibi sudan büyük ölçüde ekonomi sağlanır.
* Toprak devredışı kaldığı için, seralarda büyük işgücü ve harcama gerektiren toprak işleme, yıkama, dezenfekte etme ve gübreleme işlemlerine gerek kalmaz.
* Tarım alanları, toprağa gerek kalmadığı için, daha yaygınlaştırılabilir.

ÇİM VE TOPRAK SAHALARDA

Perlit; bahçeler, futbol ve golf alanları ile parkurdaki çim toprakları için eşsiz bir toprak düzenleyicisidir. Dış etkiler ile veya sıkışan topraktaki çim zayıflar, hatta yok olur.

— Çimlerin ömrü uzar, balçıklanma ve göllenme sorunlarının önüne de geçilebilir.
— Çimin yaprak alanı genişler, yaprak ve kök sayısı arta. Çiğnenen topraklardaki sıkışma yarı yarıya azaltılmaktadır.
— Çiğnenen ve çiğnenmeyen çimlerde uygulama aynıdır:
2.5 cm. kalınlığındaki toprağa, 2.5 cm. kalınlıkta perlit karıştırılarak 5 cm. kalınlığında karışım elde edilir. Perlit uygulamadan önce ıslatılmalıdır. Karıştırma işleminden sonra çim tohumu ekilir. Üzerine 4-5 kg/m2 yanmış çiftlik gübresi ile olanak varda 100 gr/m2 toz kiraç taşı serilir. Eğer çiftlik gübresi yerine ticari gübre kullanılacak ise 500 gr/m2 % 26 ‘lık amonyum nitrat, 65 gr/m2 %18 ‘lik süper fosfat ve 15 gr/m2 potasyum sülfat karışımı, belirli aralıklar ile uygulanır. Sulama rejiminde bir değişiklik yapılmaz.
— Çim sahalarda standart veya süper iri perlit kullanılmalıdır.
— Perlit homojen bir şekilde toprağa karıştırılmalı, ilk biçim öncesinde merdane çekilmeli ve kesim makas ile yapılmalıdır.

TOPRAK SAHALARDA uygulama ise toprağa esneklik sağlaması ve yumuşak bir zemin elde edilmesi amacı ile uygulanmaktadır. Toprak sahada üst zeminin altına uygulanan perlit ile amaca ulaşılmaktadır. Saha tanziminde tüm sahanın % 30 ‘unu perlit oluşturmalıdır.

ÜRETİM SONRASI

Perlit eşsiz yalıtım özelliğinden dolayı depolama ve saklama binalarının izolasyonunda; hafifliğinden ve yine yalıtım özelliğinden dolayı taşımada, soğanların paketlenmesinde ve çok yıllık süs bitkileri saklamasında başarı ile kullanılır. Örnek olarak mantar yetiştirme tesislerinin ısı izolasyonunu sağlamak amacıyla dış ve ara bölme duvarlarının yalıtımında; ısıtma ve soğutma borularının izolasyonunda; kullanımı önerilebilir.
Seracılık, sebze yetiştiriciliği, fidecilik, çiçekçilik, mantarcılık, ve topraksız tarım ortamlarında toprak düzenleyicisi olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır.

• Perlitin toplam gözenekliliği %90, havalanma gözenekliliği %60 civarında olduğundan toprak drenajını düzenler, havalanmasını sağlar.
• Perlit bünyesindeki gözenekler sayesinde filtrasyonu arttırır, buharlaşmayı azaltır. Sulama ihtiyacını azaltarak tasarruf sağlar.
• İnorganiktir. Hastalık taşımaz, barındırmaz.
• Çözünebilir iyonların çok az olması sebebiyle tuz ve alkalilik açısından sorun yaratmaz.
• Nötr (pH=6,5-7,5) oluşu ve düşük kimyasal tamponluğu ile ortam pH’ını kolayca düzenler.
• Isı izolasyon özelliği sebebiyle bitkilerin sıcaklık değişimlerinden etkilenmesini asgari seviyeye düşürür.
• Ömrü uzundur. Steril üretimde yapısı bozulmadığından topraksız tarımda 6 yıla kadar kullanım ömrü olduğu gibi, üretim ortamının iyileşmesi sebebiyle erken ürün elde etme imkanı sağlar.
• Yapısı itibariyle fide köklerinde yıpranma ve hasarları önler.
• Göllenme, şişme, kabuk oluşturma, balçklanma, kötü drenaj, çatlama gibi özelliklerin hiçbirini göstermez.

Topraksız Üretimde Perlit
Sera sektöründe kullanılan toprağın kısa sürede değişmemesi, aynı ürünlerin üretime devam edilmesi sebebiyle sera toprağı yorulmakta, üretim kalitesi ve zamanı aksamaktadır.

Organik tarım ile sağlıklı ürün üretilmesi son yılların güvenilir ürün talebini artırmıştır.Bu sebeple Topraksız tarım uygulaması etkin bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Topraksız tarım uygulaması birçok dış ülkede %95’lere varan oranlara ulaşmaktadır.
Tarımda Perlit tek başına kullanılabildiği gibi, kum, ağaç kabuğu, torf gibi diğer maddelerle birlikte karıştırılarak kullanılabilmektedir.
Torbalar içinde üretim: Perlit veya Perlitli karışım ihtiyaca uygun miktarda torbalara konmakta, bitkiler bu torbalar içine dikilerek çok kolay bir şekilde yetiştirilmektedir. Torbalar siyah plastik örtüler üzerine belli aralıklarla sıralanmakta, besin eriyikleriyle su ve besin ihtiyaçları karşılanarak yetiştirilmektedir.
Topraksız üretim: Perlit veya perlitli karışım siyah plastik örtü üzerine muhtelif kalınlıkta serilmekte, fideler belli aralıklarla tabaka üzerine dikilmekte, su ve besin maddesi ihtiyaçları sulama suyu içinde verilmektedir.

Topraksız tarımın faydaları

• Topraktan gelen hastalık ve zararlılarla yabancı otlardan kaynaklanan sorunlar önemli ölçüde azalmaktadır.
• Suyun ve besin maddelerinin dozu ürünün ihtiyacına uygun olarak kolayca ayarlanabilmektedir.
• Topraksız tarım olması sebebiyle tarım alanı olmayan zeminler tarıma kazandırılmaktadır.
• Suyun buharlaşması ve sızma sebebiyle kayıpları azaltılabildiği için sudan büyük ölçüde ekonomi sağlanmaktadır.
• Toprak işleme, değiştirme, temizleme, bakım gibi seralarda işgücü harcamaları gerektiren faaliyetler ortadan kalkmakta, işçilik ve üretim maliyeti oldukça düşmektedir.
• Ekim zamanları ve aynı toprakta sürekli üretim yapmanın sorunları ortadan kalkmaktadır.

Perlit Toprak Düzenleyicisidir Perlit, parklar, bahçeler, yürüyüş parkurları, futbol ve golf alanları çim toprakları için toprak düzenleyicisi olarak başarı ile kullanılmaktadır. Çimleri dış etkilerden korur. Basılma ile sıkışma ile çim zayıflarını önler.
Perlit kullanımı ile çimin gelişme alanı genişlemekte, belirli bir alandaki çimlenme sayısı artmaktadır.
Perlit kullanımı ile çimin gelişme alanı genişlemekte, belirli bir alandaki çimlenme sayısı artmaktadır.
Çim sahalarda kullanılacak perlit seçimi önemlidir. İri taneli Perlit homojen bir şekilde karıştırılarak kullanılması uygundur.
Toprak sahalarda Perlit kullanımının faydası esneklik ve yumuşak bir zemin elde etmek için üst zemi¬nin altına uygulanmaktadır.

Çimlendirme Yetiştiriciliğinde Perlit
Perlit muhtelif sebze, çiçek ve benzeri tarım ürünleri tohumlarının çimlendirilmesinde kullanılmaktadır. Perlit hazırlanan kaplar (muhtelif kasa ve saksılar gibi) içinde usulüne uygun şekilde doldurulur ve tohumlar ekilir. Büyüyen fideler sökülerek üretim alanlarına dikilir.

Bitki Köklendirmede Perlit
Çiçek, meyve ve sebzelerin geliştirilmesi için çeliklerinin köklendirilmesine ihtiyaç vardır. Perlit tek başına veya diğer harçlarla karıştırılarak köklendirme süresini kısalttığı için tüm Dünyada ve yurdumuzda geniş şekilde kullanım sahası bulmuştur.